استوانه اونیل؛ ابرسازه‌‌ای فضایی برای اسکان تمدن بشر

استوانه‌‌ی اونیل (یا کلونی اونیل) یک طرح مفهومی برای سکونتگاهی فضایی است که اولین‌بار از سوی فیزیکدانی آمریکایی با نام جرالد کی.اونیل مطرح شد. او در کتابی با نام «مرز بالایی: کلونی بشری در فضا» که در سال ۱۹۷۶ میلادی منتشر شد، از ایده‌‌ی هیجان‌‌انگیز خود برای کلونی‌‌سازی در فضا پرده برداشت. او آینده‌‌ای را به تصویر کشید که در آن بشر می‌‌تواند در قرن بیست‌‌ویکم و با استفاده ازمواد اولیه‌ی استخراج‌‌شده از ماه و سیارک‌‌های سرگردان، شروع به ساخت انواعی از سکونتگاه‌‌های عظیم و معلق در دل فضا کند.

اما اساسا چرا اونیل می‌‌بایست به ایده‌ی ساخت چنین سکونتگاه‌‌هایی در فضا بیندیشد؟

شاید بتوان گفت خاستگاه اصلی این ایده، ترس از آینده‌‌ی تاریکی بوده است که شاید این فیزیکدان و بسیاری از آینده‌‌پژوهان معاصر برای سیاره‌‌ی زمین متصور بوده‌‌اند. تهدیدهایی مانند افزایش جمعیت و کمبود منابع غذایی، جنگ‌‌های آخرالزمان، اقدامات مداخله‌‌جویانه‌‌ی بشر در طبیعت و حتی برخی خطرات طبیعی نظیر برخورد سیارک‌‌های عظیم یا بلعیده‌‌شدن زمین توسط خورشید همگی از جمله عواملی بوده‌‌اند که در طول زمان، موضوع مهاجرت نسل بشر را به فضا به‌عنوان ایده‌‌ای کاملا جدی مطرح کرده‌اند. دراین‌میان، برخی نظریه‌‌پردازان راه‌‌حل را در کلونی‌‌سازی سیاراتی دیگر مانند مریخ درنظرگرفته‌‌اند و برخی مانند اونیل (و اخیرا جف بزوس) از ایده‌‌ی ساخت سکونتگاه‌‌های مصنوعی معلق در فضا حمایت کرده‌‌اند.

تاریخچه‌‌ی ایده
می‌‌توان گفت اولین‌‌بار، ایده‌‌ی ساخت چنین سکونتگاهی از سوی دانشمندی آلمانی با نام هرمن اوبرث مطرح شد. اوبرث در کتابی با نام «مردم در فضا؛ پروژه‌‌های جدید موشک‌‌ها و سفر فضایی» در سال ۱۹۵۴، نوعی سکونتگاه استوانه‌‌ای عظیم را توصیف کرد که از آن برای انجام سفرهای فضایی استفاده می‌‌شده است.

دو دهه‌‌ بعد از این ماجرا، درحالی‌که اونیل مشغول تدریس فیزیک به دانشجویان مقطع کارشناسی در دانشگاه پرینستون بود، تکلیفی برای شاگردانش تعیین کرد و از آن‌‌ها خواست ایده‌‌های خود را درمورد نحوه‌‌ی طراحی ابرسازه‌‌هایی باقابلیت سکونت در فضا مطرح کنند. در میان این طرح‌‌ها، چند ایده به‌‌ چشم او خورد که از لحاظ ابعاد برای سکونت جوامع انسانی مناسب به‌‌نظر می‌‌رسیدند. درنتیجه‌‌ی این همفکری، اونیل بالاخره توانست به ایده‌‌ی ساخت ابرسازه‌‌ی استوانه‌‌ای‌شکل خود دست یابد و آن را در سپتامبر سال ۱۹۷۴ طی مقاله‌‌ای در مجله‌‌ی فیزیکز تودی به چاپ برساند.

منبع : زومیت